Boże Narodzenie
  • Kolędnik

    7.04.2022
    7.04.2022

    Szanowni Państwo,

    moje pytanie dotyczy użycia słowa kolędnik, ale w oderwaniu od tradycji słowiańskiej chodzenia po domach w okresie świąt Bożego Narodzenia. Czy prawidłowe będzie nazwanie kolędnikiem kogoś, kto w przebraniu chodzi od domu do domu, ale w innym miesiącu, zgodnie z tradycją ludową innego kraju, kiedy jednak sam obrządek wygląda bardzo podobnie?

    Pozdrawiam serdecznie

    M.

  • Wesołych Świąt!
    24.12.2006
    24.12.2006
    Chciałabym dowiedzieć się, jaka jest poprawna pisownia wyrażenia Wesołych Świąt. Wiele osób pisze oba człony dużymi literami. Czy jest to poprawne?
  • Jeśli jest więcej niż jeden mikołaj
    11.12.2018
    11.12.2018
    Mówi się: Mikołaje wyjechali czy Mikołaje wyjechały?
  • Nazwy budynków i obiektów sakralnych
    2.06.2020
    2.06.2020
    Dzień dobry,
    chciałabym prosić o pomoc w zapisie następujących nazw: Bazylika Grobu Pańskiego, Bazylika Świętego Krzyża Jerozolimskiego, Bazylika Zmartwychwstania, Klasztor Kijowsko-Pieczerski, Ławra Kijowsko-Pieczerska, monaster Kojowsko-Pieczerski, Sobór Mądrości Bożej, Kościół Rosyjski, Pustelnia Optyńska. Czy wszystkie człony tych nazw można zapisywać wielkimi literami?
    Dziękuję za pomoc i pozdrawiam
    Patrycja Maj-Palicka
  • O wielką literę w słowie szabat
    8.02.2019
    8.02.2019
    Czy nazwę święta Szabat piszemy dużą czy też małą literą? W publikacji powołującej się na Komisję Języka Religijnego czytam, że nazwy świąt należy pisać dużą literą: Wielkanoc, Boże Narodzenie, Środa Popielcowa…, a „Nazwy typu: pierwszy piątek miesiąca, szabat (szabas) małą literą, podobnie jak niedziela…”. Otóż Szabat jest najważniejszym świętem żydowskim, a nie zwyczajem. Literatura judaistyczna wymienia to święto z ogromnym szacunkiem, i wyłącznie dużą literą.
  • pałażnik, połaźnik, podłaźnik
    29.11.2006
    29.11.2006
    W płd.-wsch. Polsce używany jest wyraz bałażnik (albo pałażnik – próbuję to ustalić), związany ze zwyczajami świątecznymi. Nie udało mi się tego wyrazu znaleźć w żadnym słowniku (nawet w Doroszewskim i Brücknerze) ani w Google, więc albo nie taka forma, albo wyraz mało znany. Prawdopodobnie jest to albo każdy kolędnik, albo pierwsza osoba, która po Nowym Roku przekroczy próg mieszkania. Czy mogę liczyć na Państwa pomoc?
  • powody do radości na Święta
    21.04.2014
    21.04.2014
    Witam serdecznie!
    Nie mam dylematu co do tego, że na święta Bożego Narodzenia życzymy Wesołych Świąt etc., ale mam dylemat dotyczący Wielkanocy. Wydawało mi się, że poprawnie jest życzyć Spokojnych, Radosnych etc., ale nie Wesołych Świąt. Tak mnie uczyli Rodzice, a mam już niemal 60 lat i jakoś trudno mi się pogodzić z tym, że coraz więcej osób, a szczególnie dziennikarzy stosuje zwrot Wesołych Świąt Wielkiej Nocy. Mnie to razi i byłbym wdzięczny za poradę.
    Pozdrawiam,
    Andrzej Kudelski
  • Skąd dyna, dana itp. w kolędach i pastorałkach?

    23.02.2021
    23.02.2021

    Szanowni Państwo,

    wraz ze zbliżającymi świętami Bożego Narodzenia zaczęłam zadawać sobie pytanie: czym właściwie jest powtarzająca się w refrenie „dyna”, pojawiająca się w znanej kolędzie „Gore gwiazda Jezusowi”? Jaka jest etymologia tego słowa?

    Pozdrawiam serdecznie

  • Ach, ubogi żłobie…
    31.01.2003
    31.01.2003
    Szanowni Państwo,
    w okresie Świąt Bożego Narodzenia śpiewamy kolędę „Ach, ubogi żłobie…”. Nie mogę zrozumieć, dlaczego wszystkie zródła pisane, w jakich sprawdzałem, nawiązują do przedmiotu, jakim jest żłób, a nie do Tego, który w tym żłobie leży. Czy nie powinniśmy śpiewać: „Ach, Ubogi w żłobie…” i wtedy ubogi napisalibyśmy wielką literą?
    Z poważaniem
    Leszek Mazur
  • Andrzejki i jasełka
    2.12.2005
    2.12.2005
    Andrzejki i jasełka. Bez liczby poj. W dop. andrzejek i jasełek. Tak mówi słownik. Więc bez rodzaju? Skąd się wzięła nazwa jasełka? Andrzejki od dnia św. Andrzeja – ale dlaczego w obu przypadkach nazwa jest liczbą mnogą? Przepraszam, że kilka pytań, ale wokół jednego tematu…
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego